بررسی بحران‎ های جانشینی پس از عصر خسروانوشیروان تا سقوط حکومت ساسانیان

مساله ی جانشینی یکی از مهمترین مسائلی است که بسا اوقات حکومت ها را با بحران مواجه ساخته است. هر یک از حکومت ها و سلسله های ایران باستان معمولا قوانین و رسوم خاصی برای تعیین جانشین در نظر داشته اند. در کنار رسوم و قوانین؛ متغیر های دیگری از قبیل: نهادها، خاندان ها ، گروه ها ی قدرتمند و مسایل پیش بینی نشده داخلی و خارجی نیز در قضیه تعیین جانشینی شاهان تأثیرگذار بوده¬اند. با آن که برخی از منابع باقی مانده از دوره ی ساسانیان از قوانین خاص آن دوره برای تعیین جانشینی سخن گفته¬اند، در عمل مسایلی مانند: شخصیت شاهان، میزان دخالت گروه های ذی نفوذ و توطئه های داخلی و خارجی، قوانین مرسوم برای تعیین جانشینی را تحت تأثیر قرار می¬داد. از ابتدای دوره ساسانیان انتخاب شاهان جدید موجب بروز تنش هایی در کشور می¬شد، اما از دوره ی خسرو پرویز به بعد این قضیه به حدی چالش برانگیز شد، که شاهنشاهی ساسانی را با بحران هایی جدی مواجه ساخت. جنگ های درون خانوادگی بعد از قتل خسروپرویز به حدی شدید بود که همه شاهزادگان را طعمه تیغ ساخت و به ناچار دختران خسرو پرویز را به تخت نشاندند. بحران ها و چالش های جانشینی در اواخر دوره ساسانی به حدی اوضاع را به وخامت کشاند که به عنوان یکی از عوامل سقوط ساسانیان جای بحث دارد.